Noord-Holland heeft niet alleen prachtige natuur en uitgestrekte stranden, maar ook interessante cultuur en een rijke historie. We raden je dan ook zeker aan om tijdens je vakantie aan de kust een van de mooie musea te bezoeken die de provincie rijk is. Welk museum wil je zeker niet missen?
We zochten een aantal interessante musea voor je uit in Schagen, Den Helder en de omgeving van Hoorn. De steden Schagen en Den Helder zijn ongeveer een kwartier rijden met de auto vanaf onze vakantiehuizen in Callantsoog, Julianadorp, Groote Keeten en omstreken. De fiets pakken kan dus ook. Voor Hoorn en Enkhuizen ben je wat langer onderweg: met de auto ben je er in ongeveer 40 minuten.
We beginnen dichtbij, in het mooie stadje Schagen. Als je geïnteresseerd bent in de Tweede Wereldoorlog, dan is het Regionaal Museum 1940-1945 zeker een bezoekje waard. Je komt er alles te weten over Schagen en omgeving tijdens de Duitse bezetting. Hoe leefden de mensen in de Kop van Noord-Holland in de bezettingsjaren? Hoe hebben zij de hongerwinter beleefd en uiteindelijk de bevrijding? Talloze originele voorwerpen en foto’s vertellen de oorlogsverhalen in al haar facetten. Het beste is om het museum te doorlopen met een gids. Het museum is gevestigd in de oude gevangenistoren van het Slot Schagen, het historische kasteel van de stad.
Schagen beschikt over nóg een museum waarin vroegere tijden herleven: Museum Vreeburg. Het bestaat uit een gerestaureerde stadsboerderij uit de zeventiende eeuw en een stal met authentieke rijtuigen. Deze prachtige wagens zijn in het museum te bewonderen, maar in de zomer gaan ze wekelijks naar buiten voor een tochtje door de stad, tijdens de Westfriese markt. In de stadsboerderij waan je je terug in de tijd en ontdek je hoe het leven er rond het jaar 1900 uitzag. Compleet ingerichte boerenkamers met authentieke meubels, kleding, speelgoed, sieraden en andere voorwerpen geven goed de sfeer weer van vervlogen tijden.
De Nollen is weliswaar geen echt museum, maar toch vonden we het goed in dit lijstje passen. Wat is het dan wel? Een uniek kunstproject midden in de prachtige duinen van Den Helder. Kunstenaar R.W. van de Wint creëerde in dit natuurgebied verschillende kunstwerken, zoals sculpturen, schilderijen en andere bouwsels. In de aanwezige oude bunkers maakte hij schilderingen en speelde hij met de overgang van licht naar donker en andersom. De Nollen laat zien dat kunst en ongerepte natuur heel goed samengaan en elkaar prachtig aanvullen. Wandelen door dit mooie gebied terwijl je de kunstwerken kunt aanschouwen is een heerlijk ontspannen bezigheid. Je kunt de Nollen alleen bezoeken onder begeleiding van een gids.
Het Marinemuseum vind je natuurlijk in dé marinestad van ons land, Den Helder. Het is gevestigd op de Oude Rijkswerf, waar vroeger schepen werden gebouwd en onderhouden. In het museum kom je meer te weten over de marine van toen en nu. Naast het bekijken van tentoonstellingen over de geschiedenis van de marine, is er heel veel te doen. Zo kun je bij diverse marineschepen aan boord stappen, in de stuurkamer aan de knoppen draaien en leren navigeren. Erg leuk voor de kids! Ook onderzeeboot ‘De Tonijn’ kun je bezoeken. Dit schip voerde tijdens de Koude Oorlog patrouilles uit voor Nederland. Het is de enige onderzeeër in ons land die toegankelijk is voor publiek. Op De Tonijn zijn regelmatig oud-mariniers aanwezig die verhalen vertellen over de Koude Oorlog.
In de marinestad vind je ook het Nationaal Reddingmuseum Dorus Rijkers. Hier ontdek je alles over het reddingswezen in Nederland. Er worden verhalen verteld over bijzondere reddingsacties, je vindt er oude en moderne reddingsboten en daarnaast zijn er allerlei activiteiten te ondernemen. Zo kun je windkracht 10 ervaren in een windtunnel, op een wilde zee varen in de vaarsimulator, morseberichten sturen en nautische knopen leren leggen. Doordat er zoveel te doen is, vinden de meeste kinderen het hier geweldig. Het museum heeft dan ook een heus ‘Kidsproof’ predicaat. Dit betekent dat kinderen onder de 12 jaar dit museum officieel hebben goedgekeurd.
Naast de nautische musea is erin Den Helder nog meer cultureels te beleven. Zoals het imposante Fort Kijkduin. Dit fort uit de 19e eeuw werd gebouwd in opdracht van Napoleon, toen hij van Den Helder een belangrijke marinehaven wilde maken. Het grote complex bood plaats aan honderden soldaten die de stad moesten beschermen tegen vijanden. Het is nu een museum en zeeaquarium in één. Het museum vertelt je meer over de geschiedenis van het fort, in de ondergrondse gangen bevindt zich het Noordzeeaquarium. Indrukwekkend is de tunnel door het water, waar je letterlijk tussen de haaien, roggen en zeebaarzen loopt. Vanaf de gietijzeren koepel van het fort heb je bovendien een prachtig uitzicht over de duinen, de zee en Texel.
Vroeger lag Noord-Holland aan de Zuiderzee, totdat het open water in 1932 werd afgesloten door de Afsluitdijk en het IJsselmeer ontstond. Hoe zag het leven aan de Zuiderzee er zo’n 100 jaar geleden uit? Je komt erachter in het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen. Het buitengedeelte is een gezellig dorpje met historische Hollandse gebouwen en huizen. Kijk mee met de ambachtslieden, beleef het dagelijks leven van toen en geniet van de unieke sfeer, terwijl je door de straatjes slentert. In de binnenruimte tref je interessante tentoonstellingen die de verhalen vertellen over het leven aan de Zuiderzee. Zowel binnen als buiten is bovendien een grote verzameling oude schepen te zien. Kinderen kunnen zich hier ook uitstekend vermaken met oudhollandse spelletjes zoals hoepelen, kegelen of het maken van een klompbootje. Ook een groot succes bij de kleintjes is de verkleedkist met ouderwetse klederdracht. Enkhuizen zelf is overigens een prachtig stadje om te bezoeken en eigenlijk al een museum op zich.
Tot slot is het Westfries Museum een aanrader als je meer wilt weten over de beroemde Gouden Eeuw in Nederland tussen grofweg 1600 en 1700. Je leert er meer over deze enerverende periode, waarin de Nederlandse handel en kunst floreerde. Zoals de rol van de VOC en die van handelsstad Hoorn, waarin dit museum gevestigd is. Schilderijen, sier- en gebruiksvoorwerpen en VOC-schatten, vertellen samen het verhaal over deze roemruchte tijd. Het museum huist in het monumentale Statencollege uit 1632.
Let op: sommige musea zijn het hele jaar open, andere alleen in het hoogseizoen. Check de websites voor de actuele openingstijden en informatie.
We hopen dat je inmiddels zin hebt gekregen om ook de culturele kant van de Kop van Noord-Holland te ontdekken. Bovenstaande is slecht een selectie, er zijn nog veel meer interessante musea om uit te kiezen. We helpen je graag als je tijdens je vakantie meer informatie wilt. En kijk ook eens op de website Holland boven Amsterdam voor een overzicht van alle musea.